Ostatnie dwa lata przyniosły
istotne a co najważniejsze korzystne zmiany w zakresie partnerstwa publiczno-
prywatnego w Polsce. Dotyczy to przede wszystkim regulacji prawnych:
wprowadzono nowelizację ustawy o PPP, zmiany w zakresie zamówień publicznych
jak również zmiany w ustawie o finansach publicznych, które nie pozostają bez znaczenia
dla kształtowania się rynku PPP w Polsce. Przyjęto również pierwszą rządową
strategię dotyczącą PPP.
To wszystko jednak ciągle zbyt
mało, aby można było mówić o strategicznym wykorzystaniu PPP w Polsce, jako
jednym z istotnych narzędzi trwałego rozwoju kraju, a doświadczenia innych
krajów wskazują, iż w sytuacji braku niezbędnego kapitału, to PPP może być
właśnie jedną z ważniejszych formuł zapewnienia rozwoju, jak i pośrednio –
zapewnienia bezpieczeństwa, głównie dzięki budowaniu wieloletnich relacji
opartych o kontrakty PPP.
W Polsce partnerstwo publiczno-
prywatne nadal jest postrzegane z perspektywy finansowej – zapewnienia
finansowania inwestycji, a nie jako jedna z ewentualnie efektywniejszych formuł
dostarczenia infrastruktury publicznej (zarówno twardej jak i miękkiej). Pomimo
widocznego od lat zainteresowania PPP ze strony jednostek samorządu
terytorialnego, jego dotychczasowy rozwój był ograniczony bardzo dobrą
dostępnością środków bezzwrotnych oraz możliwością realizacji inwestycji z wykorzystaniem
spółek celowych samorządów, niemniej ta konstatacja dotyczy tylko sektora
samorządowego. Dla inwestycji rządowych w Polsce PPP było i nadal jest
narzędziem rzadko stosowanym.
Z perspektywy doświadczeń
płynących ze świata, dla lepszego rozwoju PPP w Polsce kluczowa jest przede
wszystkim zmiana podejścia sektora publicznego do planowania, wdrażania i
realizacji projektów. Obejmuje to także (a może przede wszystkim) kwestię
zrozumienia znaczenia doświadczenia i unikalnych kompetencji, posiadanych przez
sektor prywatny, zdobytych dzięki wielu realizacjom podobnych projektów na
całym świecie, które z perspektywy publicznej: w danym kraju, regionie czy
mieście, realizuje się raz na 30 – 50 lat. Zrozumienia, że za formułą PPP w
określonych projektach może przemawiać nie tyle aspekt finansowy, związany z
zapewnieniem realizacji inwestycji, co aspekt korzystności dostarczenia i
utrzymania infrastruktury w całym cyklu jej życia – Value For Money.
W najbliższych latach rozwojowi
PPP w Polsce będą sprzyjały zmiany w dostępności środków w kolejnej
perspektywie finansowej UE, zmiany w ich alokacji, obecnie zaś, prowadzone
intensywne prace zespołu Pełnomocnika Rządu ds. PPP w zakresie edukacji i
wdrażania dobrych praktyk stosowania tej formuły. Owoców działań rządu raczej
nie należy spodziewać się w 2020 roku. Nie jest to zarzut, tylko stwierdzenie
oczywistego stanu rzeczy związanego z wdrażaniem dobrych praktyk – długofalowo,
działania te przyniosą pozytywne skutki w rozumieniu zwiększonej liczby
kontraktów PPP w Polsce.
Liczba projektów PPP w Polsce, w
szczególności projektów rządowych z perspektywy doświadczeń międzynarodowych
wskazuje, iż bez silnego impulsu ze strony administracji rządowej, nadal będzie
pojawiała się obawa przed stosowaniem tej formuły, m. in. pod hasłem
legendarnego już tzw. „4-tego p”, obawa skutecznie blokująca rozwój PPP. Obawa
ta związana jest ciągle z niskim poziomem kapitału społecznego, zaufania i
skłonności do współpracy. Zatem dla zmiany nastawienia i upowszechnienia się
formuły PPP niezbędne jest przełamanie, wykazanie zaufania i woli współpracy –
niezbędne są rządowe „megaprojekty”, od projektów drogowych (dróg ekspresowych,
autostrad), rozbudowy portów, rozbudowy sieci kolejowej, budowę kanałów i
zbiorników czy budowę CPK po projekty w zakresie infrastruktury bezpieczeństwa
publicznego (komend powiatowych policji, komisariatów czy infrastruktury z
zakresu obronności). Projekty, do których administracja rządowa podejdzie w
sposób rekomendowany w przygotowanych przez Ministerstwo Funduszy i Polityki
Regionalnej (wcześniej MIiR) – czyli przez samą siebie wytycznych, tak jak
zaleca działać jednostkom samorządu terytorialnego. Projekty, dla których
analizy przedrealizacyjne wskażą, iż w określonych przypadkach, po analizie i
określeniu korzyści z zastosowania różnych formuł realizacji inwestycji, to PPP
przynosi ich najwięcej. Jeśli nie wskażą – to nie należy żadnej formuły – w tym
PPP stosować na siłę.
Z tej perspektywy należy ocenić,
iż rok 2020 raczej nie będzie rokiem przełomu jeśli chodzi o rozwój PPP w
Polsce. Będzie kolejnym rokiem wytężonej pracy, prawdopodobnie bez
spektakularnych sukcesów (oddanych do użytku dużych projektów PPP), z
podpisanymi umowami, rozpoczętymi doradztwami dla kolejnych przedsięwzięć.
Do poprawy nadal pozostaje
kwestia w regulacjach z zakresu finansów publicznych odnośnie kilku zmian,
m.in. pozostawiono zbyt szeroko otwarte furtki umożliwiające rezygnację z
analizowania projektów w oparciu o wytyczne dla projektów PPP w zakresie oceny
ich efektywności. Jakkolwiek stwierdzenie, że takich analiz nie ma jest błędne,
niemniej nie ulega wątpliwości, iż porównawcza ocena efektywności zastosowania
różnych formuł do realizacji inwestycji powinna być standardem i oczywistością,
powinna pozostawać poza sferą domysłów – czy analizy są czy ich nie ma.
Podsumowując, ostatnie lata to
korzystne zmiany dla PPP w Polsce, potrzeba intensyfikacji działań rządu w
zakresie inwestycji rządowych w tej formule.
Ekonomista, menadżer, doradza przy projektach inwestycyjnych, koordynuje i prowadzi doradcze na rzecz sektora publicznego i prywatnego w szczególności odpowiada za biznesową i finansową stronę przedsięwzięć. Pracował m.in. projektach inwestycyjnych planowanych i realizowanych w formule PPP, m.in. w Warszawie, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Gdańsku, Szczecinie, Katowicach, Olsztynie, Sopocie i wielu innych oraz przy opracowaniu i wdrażaniu modeli zarządzania infrastrukturą komunalną.
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
Rozwój PPP w Polsce wymaga zwiększenia liczby projektów rządowych
Ostatnie dwa lata przyniosły istotne a co najważniejsze korzystne zmiany w zakresie partnerstwa publiczno- prywatnego w Polsce. Dotyczy to przede wszystkim regulacji prawnych: wprowadzono nowelizację ustawy o PPP, zmiany w zakresie zamówień publicznych jak również zmiany w ustawie o finansach publicznych, które nie pozostają bez znaczenia dla kształtowania się rynku PPP w Polsce. Przyjęto również pierwszą rządową strategię dotyczącą PPP.
To wszystko jednak ciągle zbyt mało, aby można było mówić o strategicznym wykorzystaniu PPP w Polsce, jako jednym z istotnych narzędzi trwałego rozwoju kraju, a doświadczenia innych krajów wskazują, iż w sytuacji braku niezbędnego kapitału, to PPP może być właśnie jedną z ważniejszych formuł zapewnienia rozwoju, jak i pośrednio – zapewnienia bezpieczeństwa, głównie dzięki budowaniu wieloletnich relacji opartych o kontrakty PPP.
W Polsce partnerstwo publiczno- prywatne nadal jest postrzegane z perspektywy finansowej – zapewnienia finansowania inwestycji, a nie jako jedna z ewentualnie efektywniejszych formuł dostarczenia infrastruktury publicznej (zarówno twardej jak i miękkiej). Pomimo widocznego od lat zainteresowania PPP ze strony jednostek samorządu terytorialnego, jego dotychczasowy rozwój był ograniczony bardzo dobrą dostępnością środków bezzwrotnych oraz możliwością realizacji inwestycji z wykorzystaniem spółek celowych samorządów, niemniej ta konstatacja dotyczy tylko sektora samorządowego. Dla inwestycji rządowych w Polsce PPP było i nadal jest narzędziem rzadko stosowanym.
Z perspektywy doświadczeń płynących ze świata, dla lepszego rozwoju PPP w Polsce kluczowa jest przede wszystkim zmiana podejścia sektora publicznego do planowania, wdrażania i realizacji projektów. Obejmuje to także (a może przede wszystkim) kwestię zrozumienia znaczenia doświadczenia i unikalnych kompetencji, posiadanych przez sektor prywatny, zdobytych dzięki wielu realizacjom podobnych projektów na całym świecie, które z perspektywy publicznej: w danym kraju, regionie czy mieście, realizuje się raz na 30 – 50 lat. Zrozumienia, że za formułą PPP w określonych projektach może przemawiać nie tyle aspekt finansowy, związany z zapewnieniem realizacji inwestycji, co aspekt korzystności dostarczenia i utrzymania infrastruktury w całym cyklu jej życia – Value For Money.
W najbliższych latach rozwojowi PPP w Polsce będą sprzyjały zmiany w dostępności środków w kolejnej perspektywie finansowej UE, zmiany w ich alokacji, obecnie zaś, prowadzone intensywne prace zespołu Pełnomocnika Rządu ds. PPP w zakresie edukacji i wdrażania dobrych praktyk stosowania tej formuły. Owoców działań rządu raczej nie należy spodziewać się w 2020 roku. Nie jest to zarzut, tylko stwierdzenie oczywistego stanu rzeczy związanego z wdrażaniem dobrych praktyk – długofalowo, działania te przyniosą pozytywne skutki w rozumieniu zwiększonej liczby kontraktów PPP w Polsce.
Liczba projektów PPP w Polsce, w szczególności projektów rządowych z perspektywy doświadczeń międzynarodowych wskazuje, iż bez silnego impulsu ze strony administracji rządowej, nadal będzie pojawiała się obawa przed stosowaniem tej formuły, m. in. pod hasłem legendarnego już tzw. „4-tego p”, obawa skutecznie blokująca rozwój PPP. Obawa ta związana jest ciągle z niskim poziomem kapitału społecznego, zaufania i skłonności do współpracy. Zatem dla zmiany nastawienia i upowszechnienia się formuły PPP niezbędne jest przełamanie, wykazanie zaufania i woli współpracy – niezbędne są rządowe „megaprojekty”, od projektów drogowych (dróg ekspresowych, autostrad), rozbudowy portów, rozbudowy sieci kolejowej, budowę kanałów i zbiorników czy budowę CPK po projekty w zakresie infrastruktury bezpieczeństwa publicznego (komend powiatowych policji, komisariatów czy infrastruktury z zakresu obronności). Projekty, do których administracja rządowa podejdzie w sposób rekomendowany w przygotowanych przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (wcześniej MIiR) – czyli przez samą siebie wytycznych, tak jak zaleca działać jednostkom samorządu terytorialnego. Projekty, dla których analizy przedrealizacyjne wskażą, iż w określonych przypadkach, po analizie i określeniu korzyści z zastosowania różnych formuł realizacji inwestycji, to PPP przynosi ich najwięcej. Jeśli nie wskażą – to nie należy żadnej formuły – w tym PPP stosować na siłę.
Z tej perspektywy należy ocenić, iż rok 2020 raczej nie będzie rokiem przełomu jeśli chodzi o rozwój PPP w Polsce. Będzie kolejnym rokiem wytężonej pracy, prawdopodobnie bez spektakularnych sukcesów (oddanych do użytku dużych projektów PPP), z podpisanymi umowami, rozpoczętymi doradztwami dla kolejnych przedsięwzięć.
Do poprawy nadal pozostaje kwestia w regulacjach z zakresu finansów publicznych odnośnie kilku zmian, m.in. pozostawiono zbyt szeroko otwarte furtki umożliwiające rezygnację z analizowania projektów w oparciu o wytyczne dla projektów PPP w zakresie oceny ich efektywności. Jakkolwiek stwierdzenie, że takich analiz nie ma jest błędne, niemniej nie ulega wątpliwości, iż porównawcza ocena efektywności zastosowania różnych formuł do realizacji inwestycji powinna być standardem i oczywistością, powinna pozostawać poza sferą domysłów – czy analizy są czy ich nie ma.
Podsumowując, ostatnie lata to korzystne zmiany dla PPP w Polsce, potrzeba intensyfikacji działań rządu w zakresie inwestycji rządowych w tej formule.
Autor
Kacper Kozłowski
Ekonomista, menadżer, doradza przy projektach inwestycyjnych, koordynuje i prowadzi doradcze na rzecz sektora publicznego i prywatnego w szczególności odpowiada za biznesową i finansową stronę przedsięwzięć. Pracował m.in. projektach inwestycyjnych planowanych i realizowanych w formule PPP, m.in. w Warszawie, Krakowie, Łodzi, Poznaniu, Gdańsku, Szczecinie, Katowicach, Olsztynie, Sopocie i wielu innych oraz przy opracowaniu i wdrażaniu modeli zarządzania infrastrukturą komunalną.